مصرف دخانیات یکی از مهم‌ترین عوامل خطر برای ابتلا به بیش از ۱۵ نوع سرطان شناخته شده است. طبق اعلام سازمان جهانی بهداشت (WHO)، سالانه بیش از ۸ میلیون نفر در جهان جان خود را به دلیل مصرف مستقیم یا مواجهه با دود دخانیات از دست می‌دهند. در ایران نیز مصرف دخانیات سالانه منجر به مرگ بیش از ۷۰ هزار نفر می‌شود که بخش قابل‌توجهی از آن‌ها مربوط به سرطان‌ها است.
🚬 انواع سرطان‌های مرتبط با دخانیات:
مطالعات پزشکی گسترده نشان می‌دهد که مصرف سیگار، قلیان و سایر انواع دخانیات می‌تواند خطر ابتلا به سرطان‌های زیر را به شکل چشم‌گیری افزایش دهد:
- سرطان ریه: شایع‌ترین سرطان مرتبط با سیگار، با بالاترین نرخ مرگ‌ومیر
- سرطان دهان، حنجره و حلق: ناشی از تماس مستقیم با دود
- سرطان معده و مری: به‌دلیل اثرات سموم موجود در دود تنباکو بر دستگاه گوارش
- سرطان کبد و کلیه: در اثر آسیب‌های سلولی و تجمع مواد شیمیایی
- سرطان مثانه و پانکراس: مرتبط با دفع سموم از طریق ادرار
- سرطان استخوان و دیگر انواع کمتر شایع ولی شدیداً آسیب‌زا
📊 آمار نگران‌کننده در ایران:
- حدود ۱۰٪ جمعیت بزرگسال کشور سیگاری هستند.
- شیوع مصرف قلیان در میان نوجوانان و جوانان به‌ویژه دختران، رو به افزایش است.
- بر اساس گزارش وزارت بهداشت، متوسط سن شروع مصرف دخانیات در ایران به زیر ۱۸ سال رسیده است.
🚫 باورهای غلط درباره قلیان و سیگار الکترونیکی:
بسیاری از افراد تصور می‌کنند که قلیان یا سیگارهای الکترونیکی (ویپ) کمتر از سیگار معمولی ضرر دارند، اما مطالعات جدید نشان می‌دهد که دود قلیان دارای مواد سرطان‌زای بیشتر و ماندگارتر است. همچنین بخارهای تولیدشده توسط سیگارهای الکترونیکی نیز حاوی نیکوتین، فلزات سنگین و مواد شیمیایی خطرناک هستند.
✅ نقش مراکز درمانی و آموزشی در پیشگیری:
در بیمارستان تخصصی سرطان امید، با بهره‌گیری از ظرفیت روان‌پزشک و روان شناسان، متخصصان آموزش سلامت، و برنامه‌های مداوم ترک دخانیات، تلاش می‌شود تا ضمن ارتقاء دانش عمومی، بستر مناسبی برای پیشگیری، ترک و بازتوانی بیماران مصرف‌کننده دخانیات فراهم گردد.
پوستر فوق، با عنوان «یک دشمن، صدها بیماری: دخانیات و سرطان» توسط روابط عمومی بیمارستان امید با همکاری پزشکان این مرکز، در راستای هفته ملی بدون دخانیات طراحی و منتشر شده است. هدف از انتشار این پوستر، ارتقاء آگاهی عمومی درباره نقش مخرب مصرف دخانیات در ایجاد انواع سرطان‌ها و بیماری‌های کشنده دیگر است.