آپاندیسیت چیست؟
آپاندیسیت به التهاب آپاندیس، یک زائده کوچک انگشتی شکل که به روده بزرگ متصل است، گفته می‌شود. آپاندیسیت یک وضعیت اورژانسی پزشکی است و در صورت عدم درمان می‌تواند منجر به عوارض جدی مانند پارگی آپاندیس و عفونت (پریتونیت) شود.
علل آپاندیسیت:
- انسداد مجرای آپاندیس: شایع‌ترین علت آپاندیسیت، انسداد مجرای آپاندیس توسط مدفوع سفت شده، توده مخاطی، انگل یا تورم بافت‌های اطراف آپاندیس است.
- عفونت: عفونت‌های باکتریایی یا ویروسی می‌توانند منجر به التهاب آپاندیس شوند.
- بزرگ شدن غدد لنفاوی: در برخی موارد، بزرگ شدن غدد لنفاوی در اطراف آپاندیس می‌تواند باعث انسداد و التهاب شود.
علائم آپاندیسیت:
- درد شکم: درد معمولاً از ناحیه اطراف ناف شروع شده و به سمت پایین و راست شکم (ناحیه آپاندیس) منتقل می‌شود. درد می‌تواند به تدریج افزایش یابد.
- تهوع و استفراغ: این علائم ممکن است در مراحل اولیه آپاندیسیت بروز کنند.
- بی اشتهایی: فرد ممکن است تمایلی به خوردن غذا نداشته باشد.
- تب: در برخی موارد تب خفیف ممکن است وجود داشته باشد.
- حساسیت شکم: فشار دادن ناحیه پایین و راست شکم باعث درد می‌شود.
- نفخ: ممکن است شکم کمی متورم شود.
- اسهال یا یبوست: در برخی موارد ممکن است تغییراتی در الگوی دفع مدفوع ایجاد شود.
تشخیص آپاندیسیت:
تشخیص آپاندیسیت معمولاً با معاینه فیزیکی توسط پزشک و بررسی علائم انجام می‌شود. آزمایش‌های زیر نیز ممکن است برای تایید تشخیص و رد سایر بیماری‌ها انجام شوند:
- آزمایش خون: برای بررسی تعداد گلبول‌های سفید خون که نشان دهنده عفونت است.
- آزمایش ادرار: برای رد عفونت‌های ادراری.
- سونوگرافی شکم: برای بررسی آپاندیس و رد سایر علل درد شکم.
- سی تی اسکن شکم: در مواردی که سونوگرافی کافی نباشد، سی تی اسکن می‌تواند تصویر دقیق‌تری از آپاندیس ارائه دهد.
درمان آپاندیسیت:
تنها درمان موثر برای آپاندیسیت جراحی است که به دو روش انجام می‌شود:
- آپاندکتومی باز (جراحی سنتی): در این روش، جراح یک برش در ناحیه پایین و راست شکم ایجاد کرده و آپاندیس را برمی‌دارد. این روش معمولاً در مواردی که آپاندیس پاره شده یا عوارض دیگری وجود دارد، استفاده می‌شود.
- آپاندکتومی لاپاراسکوپیک (جراحی کم تهاجمی): در این روش، جراح از طریق چند برش کوچک در شکم، با استفاده از ابزارهای مخصوص و دوربین، آپاندیس را برمی‌دارد. این روش کمتر تهاجمی بوده و دوره نقاهت کوتاه‌تری دارد.
مراقبت‌های بعد از جراحی:
- کنترل درد: استفاده از مسکن‌های تجویز شده توسط پزشک.
- استراحت: استراحت کافی و پرهیز از فعالیت‌های سنگین.
- مصرف آنتی بیوتیک: برای جلوگیری از عفونت بعد از عمل.
- تغذیه مناسب: شروع تدریجی تغذیه با غذاهای سبک.
- مراقبت از زخم: رعایت بهداشت زخم و تعویض پانسمان.
- مراجعه منظم به پزشک: برای بررسی وضعیت بهبودی.